De Kanselarij in Leeuwarden krijgt duurzame restauratie - Een terugkeer van de visie van Jacobus van Lokhorst

De geschiedenis van de Kanselarij
De Kanselarij is een symbool voor Friesland en heeft door de eeuwen heen verschillende functies vervuld. Het gebouw werd oorspronkelijk gebouwd in de tijd van Filips II van Spanje en huisvestte het Hof van Friesland, het hoogste gerechtshof van het gewest. Na de opstand tegen de Spanjaarden in de 16de eeuw verloor het Hof echter zijn taken, die werden overgenomen door de Staten van Friesland. Sindsdien heeft het pand vele functies gehad, waaronder gevangenis, militair hospitaal en werd het in gebruik gegeven aan het Fries Museum. 

Aan het einde van de 19de eeuw onderging de Kanselarij een grote restauratie, uitgevoerd door de beroemde rijksbouwmeester Jacobus van Lokhorst (1893-1896). Naar zijn visie werd de Kanselarij niet alleen gerestaureerd maar werd ook aangevuld met nieuwe gevelornamenten in een 16e-eeuwse stijl.

Herstel van de voorgevel en de oorspronkelijke kleurstelling
De eerste fase van de restauratie omvangt de cascorestauratie van de voorgevel. Hierin zal alle schade aan metselwerk, natuursteen en houtwerk worden hersteld. De schilderwerkzaamheden aan de Kanselarij herstellen de gevel in de authentieke roodbruine kleuren van 1897, die Jacobus van Lokhorst voor de kozijnen en luiken koos. Met deze historische kleurstelling zal de gevel met alle architectonische elementen weer meer een eenheid zijn. Een van meest historische onderdelen van de voorgevelrestauratie is het herstel van het monumentale bordes aan de voorzijde van de Kanselarij. In 1621 werd deze bordestrap in classicistische stijl toegevoegd, met wapens van de vier kwartieren van Friesland en het gebeeldhouwde provinciewapen. Het bordes, dat al lang buiten gebruik was, zal worden hersteld en weer toegankelijk worden gemaakt.  

Toekomstbestendig en duurzaam
Naast het herstel van de historische elementen, ligt er een hoge ambitie de installaties van de Kanselarij aan te passen naar de moderne eisen van duurzaamheid. De verouderde technische installaties worden vervangen door energiezuinigere systemen, en het gebouw wordt geïsoleerd om de energie-efficiëntie te verbeteren. Zo blijft de Kanselarij niet alleen een eerbetoon aan de geschiedenis, maar wordt het ook een monument dat klaar is voor de toekomst en het nog jarenlang aangenaam kan worden gebruikt.

Fasering van de werkzaamheden
De werkzaamheden worden gefaseerd over drie jaar uitgevoerd, te beginnen in april 2025. In de eerste fase wordt de voorgevel gerestaureerd, waarbij de kozijnen en de luiken in de originele kleurstelling worden hersteld. De daaropvolgende fasen richten zich op het herstellen van het bordes, de achtergevel en de verdere verduurzaming van het gebouw.

Restauratie van topstuk uit de Nederlandse én de Friese architectuurgeschiedenis vraagt om brede steun
Om dit iconische monument te behouden zodat nieuwe generaties deze Friese trots aan de Turfmarkt kunnen blijven beleven is deze restauratie noodzakelijk. Hendrick de Keyser Monumenten draagt een aanzienlijk deel van de kosten en daarnaast zijn er inmiddels enkele subsidies toegezegd. Toch is aanvullende financiële steun onmisbaar om het historische karakter van de Kanselarij te versterken en gereed te maken voor een duurzame toekomst. Daarom wordt ook een beroep gedaan op overheden, fondsen, bedrijven en particulieren om deze restauratie mogelijk te maken. Voor meer informatie of om bij te dragen kunt u contact opnemen met Petra van Kesteren (p.vankesteren@hendrickdekeyser.nl – 06-82097160).